Sabırla bekliyorlar…

Emeklikte Yaşa Takılan (EYT) 5 milyon 404 bin kişi siyasi iradeden sabırla emeklilik hakkını tanımasını bekliyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın soğuk baktığı, zaman zaman eleştirdiği 5.5 milyonluk kitle taleplerinin karşılanması amacıyla çalmadığı kapı, başvurmadığı makam kalmadı. Ne var ki sonuç alamadılar. Yaşlarının çok genç olduğu, yaş sınırı dolmadan emekli olmak istedikleri, bunun gerçekleşmesi durumun da SGK’ya aşırı maliyet geleceği gerekçesiyle siyasi irade tarafından talepleri olumlu karşılanmıyor. Oysa, EYT’lilerin emeklilik hakkı bir gecede çıkan yasa ile ellerinden alınmıştı.

Anımsanacağı gibi, 8 Eylül 1999’da gece yarısı çıkarılan 4447 sayılı yasayla oyunun kuralı değiştirilerek emeklilik yaş sınırı yükseltildi. Prim ödeme gün sayısı ile çalışma sürelerini dolduran çalışanların emekliliği bir gecede 2 ile 15 yıl arasında ötelendi. Bu kişiler, yaşa takılmalarından ötürü analarının ak sütü gibi helal olan emekliliğe yıllardır kavuşamıyor.

Sayıları giderek artan ve bir dernek çatısı altında toplanan EYT’liler, çeşitli platformlarda yakınmalarını dile getirmelerine rağmen sürekli oyalanıyor. Siyasi iktidar seçim dönemlerinde üç kez söz verdiği halde 5,5 milyon kişinin umudu gerekli yasanın çıkartılmamasından ötürü hep kursağında kalıyor.

Hükümet, SGK bütçesine ağır yük getireceği gerekçesiyle EYT’lilerin taleplerine olumlu bakmıyor. Oysa, yasa çıksa bu kapsamda hemen emekli olacakların sayısı 750 bin ile 1 milyon arasında. Bunun SGK’ya aylık maliyeti de iddia edildiği gibi 150-2000 milyar lira değil, 15 milyar lira civarında olacak. Yani, EYT’lilerin tümü bir anda değil, aşamalı olarak emekliliğe hak kazanacak Zaten şu anda her ay 35 bin, yılda 400 bine yakın kişi emekli oluyor.

Yasanın çıkması halinde hemen emekli olacaklara bağlanacak aylık tutarı da çok yüksek olmayacak. Çünkü 1 Ekim 2008 tarihinde hayata geçirilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve GSS yasası uyarınca aylık bağlama oranı yüzde 40’a kadar düşürüldü. Mevcut emekli aylıklarının net 2825 olan asgari ücretin altında kalması ve düşük bağlanması bu yasadan kaynaklanıyor. Hala bin 500 lira aylığa talim eden milyonlarca emekli var. Açlık sınırı 2 bin 715 lirayı buldu. En düşük emekli aylığı açlık sınırının ancak yarsını karşılayabiliyor.

Mevcut emekliler gibi EYT’liler de umudunu olası bir seçime bağladı. Belki bu kez verilen sözler yerine getirilir. Bağırmaktan, haykırmaktan, yakınmalarını duyurmaktan epey yoruldular. Yine de sabırlı bekleyişlerini sürdürüyorlar.

Haklarını aramak için “Emeklilikte Yaşa Takılanlar Derneği” adı altında toplandılar. Dernek aracılığı ile girişimlerini sürdürüyor, medyaya sorunlarını anlatmaya çalışıyor. Düşük emekli aylığı, 3600 ek gösterge, intibak, asgari ücretin vergi dışı bırakılması, sendikasızlaştırma ve işten çıkarmalar gibi çalışma yaşamının önemli başlıklarından biri olan EYT’lilerin talepleri daha çok gündemde olacak ve daha çok konuşulacak. Onların tek talebi bir gece yarısı ellerinden alınan hakların iadesi.