Fındıkçı fiyata kilitlendi…

Hasat öncesi yüz binlerce fındık üreticisinin gözü kulağı açıklanacak taban fiyatta.

Üretici , kıyı kesiminden başlamak üzere aşamalı olarak ağustos başında bahçeye girmeye başlayacak. Resmi rakamın açıklanmamasına karşın rekoltenin yüksek olduğu belirtiliyor. Mart ve nisandaki don ile küllenmeye rağmen korkulanın gerçekleşmediği anlaşılıyor. Kuşkusuz en sağlıklı veri Tarım ve Orman Bakanlığı’nın duyurusu ile belli olacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, hasat öncesi taban fiyatın açıklanacağını ifade etmişti. Yeni fiyatın duyurulmasının eli kulağında olduğunu belirtelim. Erdoğan dünkü AKP Grup Toplantısında ağustos başında kapsamlı Karadeniz gezisine çıkacağını söyledi. Kuvvetle muhtemel fındık taban fiyatını da bölgede açıklayacak.

Son yıllarda fındık taban fiyatının sezon öncesi açıklanması hiç kuşku yok ki üreticinin çıkarına. Önceki yıllarda borcu olan üretici erkenden tüccarla düşük fiyattan anlaşıyor, parasını hemen alıyordu. Sonradan saptanan taban fiyat tüccara verdiği rakamdan yüksek olunca maddi kayıplar yaşıyordu. Şimdi ise ürünü toplamadan önce ilan edilen taban fiyata göre hareket ediyor, kaybı olmuyor. En azından borcu olsa bile ivedi davranmayarak ürünü hemen elden çıkarmıyor. Piyasanın şekillenmesini bekliyor.

TMO’nun piyasaya egemen olması, FİSKOBİRLİK’in yeniden eski günlerine dönerek fındığı hak ettiği değerden satın alması üreticinin çıkarına. Yine de uluslararası tekel firma bazı tüccarlar aracılığı ile düşük fiyatla fındıkçının elinden kapmaya çalışıyor. Elbette, burada asıl görev üreticinin bizati kendisine düşüyor. Çok sıkışmadığı sürece ürünü erkenden piyasaya indirmemesi şart. Yoksa sonradan yükselen fiyatlar karşısında yitiren kendisi ve ailesi oluyor. TMO veya FİSKOBİRLİK’i tercih etmesi yararına olacaktır.

Yüz binlerce üretici geçim kaynağı olan fındığa verilecek taban fiyatı merakla beklemeye koyuldu. Gözü kulağı hoşnut edici açıklanacak rakama kilitlendi. Öyle ya, dünyanın en kaliteli ve leziz fındığını yetiştiren, bir yıl boyunca dik ve engebeli arazilerdeki bahçelerinin bakımını yapan, gübresini atan, ilaçlayan çiftçinin hak ettiği fiyatı alabilmesi en doğal hakkı. Eline geçecek para zincirleme olarak bölge, hatta ülke ekonomisine artı değer katacaktır. Fındık üreticisine hak ettiğini vermek aynı zamanda salgından ötürü işleri duran esnafa can suyu sağlayacaktır.

Geçen yıla göre girdi maliyetlerinin ve işçi ücretlerinin hayli artmasından ötürü fındıkçı taban fiyatın 30 ile 35 lira arasında saptanmasını talep ediyor. 30 liranın altından ilan edilecek rakamın üreticiyi hoşnut etmeyeceği gibi, maliyetlerini ancak karşılayacağından bir yıllık geçimini sağlayacak paranın elinde kalması olası değil.

Türkiye’nin dünya üretiminin önemli bölümünü karşılamasına karşın, uluslararası piyasada Almanya, İtalya ve İspanya kadar söz sahibi olmaması düşündürücü. Bu olumsuzluktan Türk üretici kaybediyor. Çikolata üretiminde kullanılan leziz Türk fındığının yerini diğerlerinin alamadığı belli. Buna rağmen tekel firmaların çeşitli senaryoları ile Türk çiftçisinin ürünü gerçek değerini bulmuyor, Türkiye yeterince söz sahibi olamıyor. Asıl bu tekel firmalara karşı mücadele edilmeli.

Sonuçta, fındıkçı 30-35 lira arasında taban fiyat bekliyor. Düşük rakam onları şoke eder.